Türkiye tarımının gelişimine destek olmak ve çiftçinin gelirini artırarak tarımsal üretimi sürdürülebilir kılmak için çalıştıklarını söyleyen Denizbank’ın Tarım Bankacılığı Grubundan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Burak Koçak, tarım bankacılığının her alanında fark yaratmaya devam edeceklerini vurguladı.
Son 10 yılda tarım bankacılığı, özel bankaların ilgi alanına girerek önemli bir gelişme kaydetti. Bu gelişim içerisinde Denizbank yüzde 30’u aşan payıyla bugün liderlik koltuğunda oturuyor. Ocak ayından bu yana Denizbank’ın Tarım Bankacılığı Grubuna Genel Müdür Yardımcısı Burak Koçak liderlik yapıyor. Biz de Burak Koçak ile Denizbank’ın tarım bankacılığındaki vizyonunu ve hedeflerini konuştuk.
Denizbank’ın tarım bankacılığı faaliyetlerinin dayandığı temel ilkeler nelerdir?
Gıda hayatımızda çok önemli bir yer tutuyor. Gıdanın kaynağı ise toprak ve toprağı işleyen çiftçi. Toprağa baktığımızda son 20 yılda tarımsal arazilerin erozyon, yapılaşma ve sanayileşme gibi sebeplerle azaldığını görüyoruz. Yine aynı şekilde tarımla uğraşan nüfus da gün geçtikçe azalıyor. Önümüzdeki dönemde gıdaya ulaşılabilirlikve güvenilir gıdagibi konular daha fazla önem kazanacak. Bunun için sektörün daha fazla desteklenmesi, sektör paydaşlarının çiftçinin üretimini sürdürülebilir kılması gerekiyor.
Biz de bu konuda üzerimize düşeni yapıyor, çiftçinin finansal ihtiyaçlarını doğru belirleyerek doğru ürünü sunuyor, bir anlamda finansal danışmanlık yapıyoruz. Tarımı sadece üreticilerimizin geçimlerini sağladıkları bir alan olarak değil, büyük bir ekonomik faaliyet alanı ve ülkemiz için önemli bir sektör olarak ele alıyoruz. Türkiye tarımının gelişimine destek olmak, çiftçimizin tarımsal faaliyetinden elde ettiği geliri artırarak tarımsal üretimini sürdürülebilir kılmak için çalışıyoruz.
Tarım Bankacılığı ürün ve hizmetlerimiz ile üreticilere en kaliteli, en hızlı ve en teknolojik tarımsal çözümleri sunuyor, tarım bankacılığının her alanında ilkleri gerçekleştiriyoruz. Yurdumuzun her köşesinde yaklaşık 300 tarım şubemiz, sayıları 600’ü aşkın çoğunluğu ziraat mühendislerinden oluşan, çiftçi ile aynı dili konuşan saha kadromuz bulunuyor. Saha ekiplerimiz ile üreticilerimizi yerinde, işletmelerinde ziyaret ediyor, bire bir ilişki kurarak finansal ihtiyaçlarını tespit ediyor ve her zaman yanlarında oluyoruz. Başka bir deyişle tarımsal bankacılık hizmetini üreticimizin ayağına götürüyoruz. Üreticilerimizin dilinden anlayan sektörü tanıyan Ziraat Mühendisi Tarım Portföy Yöneticilerimiz, onları finansal ihtiyaçları doğrultusunda yönlendiriyor. Çiftçinin bize ulaşamadığı durumda şubeyi köye taşıyoruz. Saha kadromuz tabletleri ile çiftçimizin şubeye gelmesine gerek kalmadan onları ziyaret ederek bankacılık hizmeti veriyor.
Türk tarımı için Denizbank’ın vizyonu nasıl şekillenmiş durumda?
Türkiye’nin 2023 Stratejik Vizyonu kapsamında tarım hedefleri 150 milyar dolar tarımsal üretim ve 40 milyar dolar tarım ihracatı olarak belirlenmiştir. Biz de çiftçimizin dünyadaki rekabetçi gücünü artırması, tarımsal üretimlerininverimli ve sürdürülebilir olması için tüm imkânlarımızı seferber ediyoruz.
Tarım bankacılığının Türkiye’deki gelişimini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ülkemizde sanayi tesislerinin kurulması, tarımsal üretim ve ihracatı artırmakta, dolayısıyla sektörün finans ihtiyacı da her geçen gün artmaktadır. Türkiye’de tarım kredileri 2007’de 10 milyar TL iken 2016’nın Nisan ayı itibariyle 66,8 milyar TL’ye ulaşmıştır. Bugün ulaştığımız noktada 1 milyonu aşan çiftçi müşterimiz, 7 milyara TL’ye yaklaşan tarım kredimiz ve özel bankalar arasında %30’e yaklaşan pazar payımız ile açık ara liderliğimizi devam ettiriyoruz.
Tarım Bankacılığına başladığımız 2003 yılından itibaren Bankamız öncülüğünde diğer özel bankaların da sektörle tanışmasını ve sektöre kullandırılan kredilerin her geçen gün artmasını memnuniyetle karşılıyoruz.
Devletin sunduğu teşvik ve kredilerin tarım bankacılığına etkilerini nasıl yorumluyorsunuz?
Tarıma sunulan teşvikleri aslında 3 ana başlıkta toplayabiliriz:
Tarımsal ürün ve hayvancılık destekleri
Yatırım destekleri (Kırsal Kalkınma Hibe Programları)
Faiz desteği (Sıfır faizli ve sübvansiyonlu krediler)
Tarımsal ürün destekleri çiftçinin ekeceği ürünü planlamasında önemli bir faktör. Aynı zamanda çiftçinin artan üretim maliyetlerinde zarar etmesini önleyerek söz konusu ürünü üretmeye devam etmesi için tüm dünyanın uyguladığı bir teşvik modelidir. Bununla beraber çiftçilerimizin hayallerini gerçekleştirmesine olanak sağlayan bir teşvik modeli de Tarım İl Müdürlükleri aracılığı ile uygulanan Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programıdır (KKYDP). Yatırım desteklerinde bizler de devletimizin desteğine ek olarak çiftçimizin özkaynak ihtiyacını ve yatırımını sürdürebilmesi için gerekli olan işletme sermayesini karşılayarak bu tür yatırımları var gücümüzle destekliyoruz.
Son destek kalemi isefaiz desteğidir. Bu destekleme modelinin özel bankalara da açılması ile çiftçinin finansmana ulaşımının kolaylaşacağına, rekabeti arttırarak daha iyi ve uygun hizmet almalarına imkan sağlayacağına inanıyoruz.
Denizbank tarım kredilerinin toplam krediler içindeki büyüklüğü nedir?
Bankamızda tarım kredilerinin toplam nakdi kredilerimiz içerisindeki payı her geçen gün artmaktadır. Daha verimli ve ekonomik üretim yapabilmek için tarımda modernizasyon ve işletme ölçeklerinin büyütülmesinin gerekliliğine inanan Bankamız, bu gelişmeler paralelinde tarım kredileri alanındaki liderliğini korumayı ve tarımın finansmanından daha büyük pay almayı hedeflemektedir.
Denizbank’ın sunduğu tarım kredileri ve diğer ürünler hakkında bilgi verebilir misiniz?
Tarım kredilerimizdeki en temel farklılığımız, üreticilerimize ihtiyaç duydukları finansmanı sağlarken tarımsal faaliyetlerine ve gelir elde etme periyodlarına göre ödeme takvimini belirleyebilmemizdir. Üreticilerin aylık düzenli gelirleri bulunmadığı için her türlü finansal ihtiyaçlarının üretim döngülerine uygun bir şekilde karşılanması gerekiyor. Tüm bu nedenlerden ötürü üreticiler için tarım bankacılığı büyük önem taşıyor.
İnovatif ürünümüz Üretici Kart ile küçük ölçekli üreticinin uygun ödeme koşulları ile tarımsal üretimini yapacağı girdilere ulaşımını sağlıyoruz. Üretici Kart bir kredi kartı olmayıp; en büyük özelliği hasat vadeli, gelir elde etme periyoduna uygun ödeme imkanı sunmasıdır. Üretici Kart ile tarımsal işletme kredisini üreticilere kart üzerinden sunuyoruz. Üreticiler Üretici Kart ile anlaşmalı 13 bin işyerinden akaryakıt, gübre, tohum, yem gibi ihtiyaç duyabilecekleri tüm tarımsal girdilerini uygun vadelerde ve hasatta ödemeli olarak alabiliyorlar. Üreticilerimiz, Üretici Kart ile aynı zamanda 3 yıla varan vadelerle uzun vadeli nakit ihtiyaçlarını da karşılayabilmektedir. Üreticilere Bağ-Kur ve Bireysel Emeklilik primlerini yılda bir, hasatta ödeme imkânı sunuyoruz. Aylık düzenli geliri olmayan üreticiler Bağ-Kur primlerini, tarımsal elektrik ve sulama faturalarını Üretici Kartları aracılığı ile otomatik ödeyebiliyorlar. Yine üreticilerimiz Turkcell kampanyamız ile üreticilerimiz tüm yıl konuşuyor ve limit dahilindeki Turkcell faturalarını Üretici Kart ile hasatta faizsiz ödeyebiliyorlar.
Örtü Altı Tarım, Hayvancılık, Meyvecilik, Traktör ve Tarımsal Ekipman, Arazi Alım, Su Ürünleri Avcılığı ve Yetiştiriciliği konularında üreticilerimizin her türlü tarımsal yatırımını finanse ediyoruz. Her geçen gün ürün çeşitliliğimizi artırıyor, sektöre yeni ürün ve hizmetler sunuyoruz. Üreticilerimizin sosyal hayatına ve sürdürülebilir tarımı desteklemeye yönelik “Düğün Dernek” “Köysel Dönüşüm”, “Pulluk Mibzer ”, “Tadilat/Modernizasyon”, “Organik Ürün”, “İyi Tarım Uygulamaları” ve “Sözleşmeli Üretim” kredilerimiz de bulunuyor. Tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesini önleyen yasal düzenlemeye istinaden; toprak birliğinin korunması, tarım arazilerinin bölünmesinin önlenmesi ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması amacıyla, mirasa konu araziler ve yeter gelirli tarımsal arazi devirleri için 15 yıla varan vade ve %100’e varan kredilendirme olanağı ile “Benim Bahçem Benim Tarlam” kredisini sunuyoruz.
Traktör ve ekipman kredilerinde, sektör liderleri ile anlaşmalar yaparak çiftçimizin daha avantajlı fiyatlarla ürünleri sunuyoruz. Çiftçilerimiz,%0,75’den başlayan faiz oranı ve 7 yıla varan vadelerle Traktör Kredisi kullanabiliyorlar. Genç çiftçiler için hazırlanan hibe programı kapsamındaki projeleri de uygun koşullarla finanse ediyoruz. Sektördeki gelişmeleri, hibe ve desteklemeleri takip ediyor, teknolojiye yaptığımız yatırım ile üreticilerimizin tarımsal faaliyetini sürdürmesi için gerekli bilgiye ve bankacılık hizmetlerine daha kolay ulaşmalarını sağlıyoruz. Türkiye’de yine bir ilki gerçekleştirerek çiftçiye SMS ile kredi başvurusu yapma imkanı sunuyoruz.
Üreticilerimize projeli yatırım kredilerimizle; tarımsal tesis kurulumu, ekipman alımı ve canlı materyal temini konularında danışmanlık yapıyor, anahtar teslim proje hizmeti sunuyoruz. Avrupa Birliği Kırsal Kalkınma (IPARD) Fonları, Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı (KKYDP) ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) kapsamında, tarımsal işletmeleri AB standartlarına yükseltmek için hibe kapsamında yer alan projeleri uygun vade ve ödeme koşulları ile finanse ediyoruz.
Belli tarımsal ürünlere odaklanan kredileriniz var mı?
Yaklaşık 300 farklı tarımsal ürünü kredilendiriyoruz. Üreticilerin tarımsal üretiminde ihtiyaç duyacağı her türlü yatırımı ve işletme giderini finanse edecek geniş ürün yelpazesine sahibiz. Özelikle çiftçimizin gelirini artıracak uygulamalara ayrıca önem veriyoruz. Ne yazık ki ülkemizdeki tarımsal işletmelerin çok büyük bir kısmında arazi büyüklükleri küçük ölçekte, birbirinden uzak ve çok sayıda parselden meydana geliyor. Bunun sonucunda da tarım işletmeleri, ekonomik işletme büyüklüklerinin altına düşüyor, bu durum üretim maliyetlerini ve elde edilen verimi olumsuz yönde etkiliyor. Tarım arazilerinin miras yolu ile bölünmesini önleyen 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanununda yapılan düzenlemeleri, işletme ölçeklerini büyüteceği için önemli bir gelişme olarak görüyoruz.
Bu kapsamda sektöre olan güvenimizin bir göstergesi olarak mirasa konu araziler ve yeter gelirli tarımsal arazi devirleri için “Benim Bahçem Benim Tarlam” kredisini sunuyoruz. Böylelikle çiftçimize babasından kalan arazide tarımsal faaliyetini sürdürme imkanı veriyor, köyünü terk etmesinin önüne geçiyoruz. Bununla beraber tarımsal mekanizasyonu da oldukça önemsiyoruz. Tarımsal arazilerin ve tarımla uğraşan nüfusun azalması nedeniyle tarımsal üretimin beklenen kalitede yapılabilmesi için modernizasyon gerekiyor. Traktör & tarımsal ekipman ve projeli yatırım kredilerimiz ile modernizasyonu destekliyoruz.
Tarımsal sanayiye ne tür destekler sunuyorsunuz?
Tarımsal üretimin başlangıç aşamasından tüketiciye ulaşana kadar olan tüm süreçlerini, yani tarımsal değer zincirinin finansmanını ve sözleşmeli tarımı oldukça önemsiyoruz. Hem üreticilerin ürünlerini değerinde satmasına imkan sağlayan, hem de bu ürünleri işleyerek hammadde olarak kullanan sanayi tesislerini bir araya getiren Sözleşmeli Tarım modellerinin kurulmasına aracılık ediyor, bu yönde geliştirdiğimiz finansman modellerini üretici ve sanayicimize sunmaya devam ediyoruz. Bu konuda pek çok firma ile işbirliğimiz bulunuyor.
Önemli bir projemiz ise Hayrabolu Süt Üreticileri Birliğine bağlı Kandamış köyünde yaptığımız Anlık Süt Kayıt Sistemi Projesi. Bu proje ile hem süt birliklerine hem de süt üreticilerine önemli bir hizmet veriyoruz. Bu sistem ile süt üreticilerimize sütlerini teslim ettikleri anda cep telefonlarına gelen SMS ile saat kaçta, kaç litre süt teslim ettikleri bilgisi ulaşıyor. Böylelikle üreticimiz ay sonunda ne kadar süt parası alacağını kolaylıkla takip edebiliyor. Süt Birliklerimiz ise anlık olarak hangi köyde hangi soğutma tankında ne kadar sütün satışa hazır olduğu, hangi süt üreticisinin bu sabah ne kadar süt teslim ettiği, o ay içinde toplam teslim edilen süt miktarı ve hatta bunun karşılığında üreticinin ne kadar süt parası alabileceği gibi bilgileri tek bir tuşla görebiliyor. Önümüzdeki günlerde bu alandaki birikimimizle ve uzman kadromuzla mikro ölçekli çiftçiye verdiğimiz desteğin yanı sıra büyük ölçekli yatırımcıları ve tarımsal sanayi firmalarını da desteklemeye devam edeceğiz.
Türk tarımcısının gelişimine ve eğitimine dönük çalışmalarınıznelerdir?
Tarım alanındaki inovatif çözümlerimize bir yenisini daha ekledik ve üreticilere özel tasarladığımız “Deniz’den Toprağa” Facebook sayfamızı uygulamaya aldık. Sektörde ilk olma özelliğini taşıyan platform ile çiftçilerimizin ürünlerini daha verimli yetiştirmeleri için tarımsal danışmanlık, hava durumu bilgileri, hibe & destek haberleri ve hasat zamanlarında ürün fiyatları ile ilgili bilgilendirme yapıyoruz.
Tarıma yalnızca kredi vermiyoruz; çiftçinin hayatına kattığımız değer ile tam anlamıyla tarım bankacılığı yapıyoruz. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile yürüttüğümüz projelerle tarımın her alanında var oluyor ve destek veriyoruz. Bu projeler kapsamında 5 bin köye 500 bin kitap götürdük, her yıl Tarım ve İnsan konulu fotoğraf yarışmasına sponsoroluyoruz. Tarıma Değer Katanlar yarışması ile tarımsal yayıma yenilikçi ve fark yaratan projelerle destek olan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı çalışanlarının ve bu örnek projelerin teşvik edici olması için tanıtımına destek oluyoruz.
Çiftçimizle aynı dili konuşmaya, aynı yöne bakmaya ve tarım bankacılığının her alanında fark yaratmaya devam edeceğiz.
