Ülkemizin mavi yaka ve ara kademe pozisyonlarda en büyük dijital istihdam platformu Eleman.net’in verilerine göre en fazla iş arayan genç nüfus grubunu 18-25 yaş grubu oluşturuyor. İş arayanlarda lise mezunlarının oranı yüzde 53 ile ilk sırada. Genç ve deneyimsiz elemanlara kucak açan sektörlerde perakende, lojistik ve gıda başı çekiyor. Eleman.net Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Arif Köse, yaptıkları veri analizi ile ilgili olarak “350 binden fazla firma, 15 milyondan fazla iş arayanların sağladığı verilerden elde ettiğimiz sonuçların Türkiye’deki genç iş gücü potansiyeline yönelik önemli ayrıntılara ışık tutacağını umuyoruz” dedi.
On yıllardır dünyanın en genç nüfuslarından birine sahip olmasıyla övündüğümüz ülkemiz, önceki yıllara göre bir miktar gerileme meydana gelmesine karşın halen ön sıralarda yer alıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2021 yılı sonu itibarıyla 84 milyon 680 bin 273 kişi olarak açıkladığı toplam nüfusumuzun yüzde 15,3’ünü, yani 12 milyon 971 bin 289 kişiyi 15-24 yaş grubundaki gençler oluşturuyor. Eleman.net Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Arif Köse, bu denli genç bir nüfusu barındıran ülkemizin gününe ve geleceğine dair politikaların belirlenmesinde daha fazla kullanılabilir veri üretilmesine katkıda bulunmayı amaçladıklarını vurguladı. Köse, “350 binden fazla firma, 15 milyondan fazla iş arayan ve aylık 5 milyon ziyaretçiyle mavi yaka ve ara kademe pozisyonlarda Türkiye’nin en büyük dijital istihdam platformu olarak, ülkemizin genç iş gücü yapısına dair bilgileri kamuoyu ile paylaşıyoruz” dedi.
En çok lise mezunları iş arıyor!
Arif Köse, Eleman.net verilerinde en fazla iş arayanların oranının yüzde 25 ile 26-30 yaş grubuna ait olduğunu, ikinci sırada yüzde 22 ile 31-35 yaş grubunun yer aldığını belirtti. Köse, “Genç kategorisine giren 18-25 yaş grubu ise yüzde 18 ile üçüncü sırada yer alıyor. 18-25 yaş grubu iş arayanlarda lise mezunlarının oranı yüzde 53 ile ilk sırada. Yüksekokul mezunları yüzde 21 ile ikinci, üniversite mezunları yüzde 17 ile üçüncü, ilköğretim mezunları ise yüzde 9 ile dördüncü sırada yer alıyor. 18-25 yaş arası gençler en çok güvenlik (yüzde 7), satış (yüzde 7), depo (yüzde 5), üretim (yüzde 5), restoran (yüzde 4), muhasebe (yüzde 4) bölümleri için iş başvurusunda bulunuyor. Sektör tercihi açısından ise mağazacılık/perakendecilik yüzde 9 ile öne çıkıyor, onu gıda (yüzde 7), güvenlik (yüzde 6) ve lojistik (yüzde 6) takip ediyor.
Perakende, lojistik, gıda gençlere kollarını açtı!
“Mavi yaka” olarak genç eleman arayan firmalar deneyim kısmında fazla kriter öne sürmüyorlarsa da yine de en az 2 yıl deneyim istediklerinin altını çiziyorlar. Genç ve deneyimsiz eleman arayan firmaların bulundukları sektörlerin ilk üç sırasını ise perakende, lojistik ve gıda oluşturuyor. “Hem genç hem iki yıl deneyimli eleman aranması kafa karıştırıcı görünse de firmaların işe alım aşamasında bu kuralı biraz esnettikleri düşünülebilir” diyen Köse, iş arayanlar arasında deneyim bakımından en yüksek oranın yüzde 23 ile 1-2 yıl deneyimlilere ait olmasının bir denge oluşturduğuna dikkat çekti. Eleman.net verilerine göre yüzde 21 ile yeni mezun/deneyimsizler ikinci, yüzde 20 ile 5-10 yıl deneyimliler üçüncü, yüzde 19 ile 3-4 yıl deneyimliler dördüncü sırada yer alıyor. On yıldan fazla deneyimi olup da iş arayanlar ise yüzde 17 gibi yüksek bir orana sahip. En yüksek genç oranını barındıran Hakkâri ve en düşük genç oranına sahip Muğla, Tunceli, Balıkesir illeri başta olmak üzere en çok genç eleman arayan sektörlerin sırasıyla hizmet, gıda ve restoran (yeme-içme) oldukları gözleniyor. Yine bu iller başta olmak üzere gençlerin iş aradıkları sektörler ise sırasıyla hizmet, gıda, lojistik olarak sıralanıyor.
Asgari ücretin fazlasını kazanmak mümkün!
Yüksek enflasyon ve 2022 yılının ikinci dönemi için yeniden belirlenen asgari ücret göz önüne alındığında firmaların genç elemanlarına vaat ettikleri ücretler deneyimsiz olanlara en az 5 bin 750, deneyimlilere ise en az 7 bin 750 TL düzeyinde. Eleman.net Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Arif Köse, “Her ne kadar mavi yaka olarak nitelendirilse de firmaların genç ve deneyimsiz elemanlarına kariyer vaadinde bulunduklarını göz ardı etmemek lazım. Bu vaatler arasında en yüksek oranı kurum içi yükseliş oluşturuyor. Örneğin dünyanın en önemli restoran zincirleri de istihdam edilen genç elemanlar bir yıl gibi kısa bir süre içerisinde mağaza müdürlüğüne terfi edilebiliyor” dedi.
Geçtiğimiz günlerde açıklanan TÜİK İstatistiklerle Gençlik Araştırması, Türkiye’nin genç nüfus oranıyla Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin tamamından daha fazla gence sahip bulunduğunu ortaya koyuyor. Ayrıca yüzde 15,4’lük dünya genç nüfus ortalamasının hemen altında yer almamız da genç nüfusumuzun yoğunluğunun altını çiziyor. Yaş gruplarına göre incelendiğinde, 2021 yılında genç nüfusun yüzde 29’unun 15-17, yüzde 19’unun 18-19, yüzde 31,1’inin 20-22, yüzde 20,9’unun ise 23-24 yaş grubunda bulunduğu dikkat çekiyor. Yüzde 51,3’ünü erkeklerin, yüzde 48,7’sini kadınların oluşturduğu Türkiye genç nüfusunun oran olarak en yüksek olduğu il yüzde 22,8 ile Hakkâri. En düşük olduğu il ise yüzde 12,3 ile Muğla; Muğla’yı yüzde 12,7 ile Tunceli ve Balıkesir izliyor.
Rapor, bütün dünyanın gündeminde ön sıralarda bulunan genç iş gücü kullanımında ülkemizin durumuna ışık tutuyor. Nitekim hane halkı iş gücü araştırması sonuçlarına göre gençlerimizin iş gücüne katılma oranı 2020 yılında yüzde 39,1 iken 2021 yılında 2,6 puanlık artışla yüzde 41,7’ye yükseldi. Genç erkeklerde bu artış 2020 yılında yüzde 50,1’den 3 puan artışla 2021 yılında yüzde 53,1’e, genç kadınlarda ise yüzde 27,5’ten 2,2 puanlık artışla yüzde 29,7’ya yükseldi.
İş gücüne katılım oranındaki artış paralelinde işsizlik oranlarında da gerileme sürüyor. 2020 yılında genç işsizlerin oranı yüzde 25,3 iken 2021’de yüzde 22,6’ye geriledi. Genç erkek işsizliği 2020 yılındaki yüzde 22,6’dan 3,2 puanlık azalışla 2021’de yüzde 19,4’e, genç kadınlarda ise 2020 yılındaki yüzde 30,3’ten 1,6 puanlık azalışla yüzde 28,7’ye indi.