ManpowerGroup, 2024 yılının ilk çeyreğindeki işe alım beklentilerini ölçmek için 41 ülkede 40 bin 77 işverenle İstihdama Genel Bakış anketini yaptı. Ankete göre küresel çapta 2024’ün ilk çeyreğinde, önümüzdeki yıl için zayıf büyüme beklendiğinden şirketlerin ekonomilere ilişkin endişeleri de artıyor. Ayrıca İsrail-Hamas ve Ukrayna-Rusya çatışmaları gibi jeopolitik gerginlikler de şirketler arasındaki belirsizliği artırıyor.
ManpowerGroup’un anketine göre üç çeyrektir üst üste yükselen küresel işe alım beklentileri de 2024 yılının ilk çeyreği için bu nedenlerden ötürü düştü. Bu durum, mevsimsellikten arındırılmış Net İstihdam Görünümünün (NEO) 30’dan 26’ya gerilemesine de yansıdı.
Kuzey Amerika, işverenlerin en fazla işe alım beklentisine sahip olduğu bölge oldu. ABD (35) bölgedeki ülkelerin başını çekti. EMEA (23) bölgesinde ise istihdam görünümü, küresel bölgeler arasında en düşük seviyede kalmaya devam ediyor; bu durum, büyüme tahminlerinin düşürüldüğü ve birçok ülkenin stagnasyon veya resesyonla karşı karşıya kaldığı bölgenin ekonomik iklimini yansıtıyor. Asya Pasifik bölgesindeki (30) beklentiler de düşük talep, düşen ihracat ve derinleşen emlak krizi ile karakterize edilen Çin’in zayıf ekonomisinden etkilenerek geçen çeyrekten bu yana hafif bir düşüş (-2) gösterdi. Diğer yandan bölgedeki beklentiler, 2024’ün ilk çeyreği için en yüksek istihdam beklentilerinden birini bildiren Hindistan (37) tarafından destekleniyor.
Ankete göre Türkiye’deki işverenler ise önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde yüzde 22 puanlık Net İstihdam Görünümü (NEO) ile ülkemizde sağlıklı bir işe alım ortamı öngördüklerini ortaya koysa da işe alım ortamına ilişkin beklentiler geçen çeyreğe göre 4 puan, geçen yılın bu çeyreğine göre 7 puan geriledi. Türkiye, istihdam beklentilerinde küresel ortalamanın da 4 puan altında kaldı.
Araştırma sonuçlarını değerlendiren ManpowerGroup Türkiye Genel Müdürü Feyza Narlı, “Daha sıkı bir para politikasına geçişin enflasyonunu frenleyeceğine dair ülkemizde bir beklenti var. Kısa vadede, bankaların faiz oranlarını artırması ve ekonomik büyüme tahminlerinin düşürülmesi nedeniyle bu durumun zorluklara neden olacağı da tahmin ediliyor. Ayrıca para politikasındaki bu ani değişimin neden olduğu istikrarsızlık, işverenlerin önlerinde zor zamanlar olduğunu düşünmelerine de neden oluyor. Bu da şirketlerin işe alma konusunda tereddüt yaşamalarını beraberinde getiriyor. Ancak şu an uygulanan politikaların uzun vadeye ülkemizin ekonomik görünümünü iyileştirmesi bekleniyor. Dolayısıyla Türkiye’deki işverenler de uzun vadede daha iyi sonuçlar gördükçe bu durumun istihdam piyasasına olumlu etkisini de göreceğiz.” dedi.
Türkiye’deki sektörlerin tamamı ocak-mart 2024 döneminde çalışan sayısında artış öngörüyor. Türkiye’nin en yüksek istihdam beklentisine sahip sektörü 36’lık istihdam görünümüyle bilgi teknolojileri sektörü oldu. Geçen çeyrekten ve geçen yılın aynı döneminden bu yana beklentilerde en fazla artış gösteren sektör ise enerji ve kamu hizmetleri oldu. Bununla birlikte, bu çeyrek taşımacılık, lojistik ve otomotiv sektöründe 9 çeyreğin en düşük NEO puanı kaydedildi. Sektörlerin NEO puanları şu şekilde:
- Bilgi Teknolojileri (36)
- Taşımacılık ve Lojistik & Otomotiv (29)
- Enerji ve Kamu Hizmetleri (29)
- Tüketim Malları ve Hizmetleri (27)
- İletişim Hizmetleri (23)
- Finans ve Gayrimenkul (22)
- Sağlık ve Yaşam Bilimleri (17)
- Endüstriyel Ürünler ve Malzemeler (16)
- Diğer (11)
Türkiye’de yedi bölgenin tamamındaki işverenler 2024’ün ilk çeyreğinde çalışan sayılarında artış bekliyor. Türkiye’deki en fazla istihdam beklentisine sahip bölge 28 NEO ile Karadeniz Bölgesi oldu. Bölgede beklentiler geçen çeyrekten bu yana yüzde 12 puan azalmış olsa da geçen yılın aynı çeyreğinden bu yana yüzde 7 puan arttı. Diğer yandan bu çeyrek, Ege’de son 8 yılın en yüksek NEO puanı kaydedildi. Buna karşın İç Anadolu’da 2021 yılının 3. çeyreğinden bu yanaki en düşük NEO görüldü. Bölgelerin NEO puanları:
- Karadeniz (28)
- Akdeniz (20)
- Marmara (19)
- İç Anadolu (18)
- Ege (17)
- Güneydoğu Anadolu (11)
- Doğu Anadolu (5)
Organizasyon büyüklüğü açısından tüm şirketler 2024’ün ilk çeyreğinde çalışan sayılarında artış bekliyor. Beklentiler geçen çeyreğe göre yüzde 2 puan, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 11 puan azalmış olsa da 5000+ çalışanı olan büyük işletmelerdeki işverenler 30 NEO ile en iyimserliğe sahip işverenler oldu. Geçen çeyreğe göre beklentilerinde düşüş olmayan şirketler ise 10’dan az çalışanı olan mikro şirketler oldu. Organizasyon büyüklüklerine göre NEO puanları şu şekilde:
- 5000’den fazla (30)
- 1000-4.999 (19)
- 250-999 (22)
- 50-249 (20)
- 10-49 (10)
- 10’dan az (16)