Mühendislik, teknoloji ve danışmanlık faaliyetlerinde askeri deniz platformlarından taktik mini İHA sistemlerine, siber güvenlikten uydu ve uzay teknolojilerine kadar birçok alanda projeler ürettiklerini belirten STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz, yerli ve milli ürün ve çözümler geliştirdiklerini dile getirdi.
STM 30 yılı aşkın deneyimi ve bilgi birikimiyle savunma sektöründe önemli projelere imza atmayı sürdürüyor. STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz ile STM’nin projelerini ve hedeflerini konuştuk.
STM’nin tarihçesinden ve faaliyet alanlarından kısaca bahseder misiniz?
STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş. olarak kurulduğumuz 1991 yılından beri, T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı öncülüğünde, savunma sanayiinde ülkemizin bağımsızlığı için ve insanlarımızın yarınlarını korumak motivasyonuyla çalışıyoruz. Yürüttüğümüz mühendislik, teknoloji ve danışmanlık faaliyetlerimizle, askeri deniz platformlarından taktik mini İHA sistemlere, siber güvenlikten uydu ve uzay teknolojilerine kadar geniş bir alanda, yerli ve milli ürün ve çözümler geliştiriyoruz. Bugün, bu çözümlerimiz ana yüklenicisi olduğumuz ülkemizin ilk milli fırkateyni olan TCG İSTANBUL (F-515) gibi askeri deniz platformlarından; sahada askerimizin başarıyla kullandığı KARGU gibi taktik mini İHA sistemlerine varıncaya kadar farklı alanlarda şekillendi. İleri teknolojili, esnek ve özgün çözümlerimizle, sadece ülkemizin ihtiyaçlarını karşılamakla da kalmıyor, çözüm ve kabiliyetlerimizi dost ve kardeş ülkelere de taşıyoruz.
STM’nin Türk Deniz Kuvvetleri için yürüttüğü projeler hakkında bilgi verir misiniz?
Askeri deniz platformları, mühendislik kabiliyetinin, teknoloji geliştirebilmenin ve bu alanda mutlaka bilgi birikiminin olması gereken kompleks yapılar. Biz de bünyemizdeki çoğunluğu mühendislerden oluşan insan kaynağımız, yerli ve özgün teknolojiler geliştirebilme kabiliyetimiz, entegratör kimliğimiz ve sektörümüzdeki tecrübemizle öne çıkıyoruz. Bu özelliklerimiz sayesinde de pek çok kritik projede önemli roller üstlenmiş durumdayız.
Ana alt yüklenici olarak önemli görevler üstlenerek teslim ettiğimiz Türkiye’nin ilk milli korvet Projesi’nde, 4 adet MiLGEM Ada Sınıfı Korvet, Türk Deniz Kuvvetleri tarafından aktif bir şekilde kullanılıyor. Türkiye’nin ilk milli fırkateyni TCG İSTANBUL (F-515)’un ana yüklenicisi olarak gemiyi en az %75 oranında yerlilik oranıyla 2023 yılında teslim etmek üzere çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Ana yüklenicisi olduğumuz Test ve Eğitim Gemisi TCG UFUK (A-591)’u da Cumhurbaşkanımızın katıldığı törenle 14 Ocak 2022’de teslim ettik. Türk Deniz Kuvvetlerimizin lojistik ihtiyaçları doğrultusunda başlatılan Lojistik Destek Gemisi Projesi’nin ilk gemisi TCG GÜNGÖR DURMUŞ (A-574) Aralık 2021’de göreve başladı. Projenin ikinci gemisi ÜTĞM. ARİF EKMEKÇİ (A-575)’yi ise 2024 yılının ilk çeyreğinde envantere kazandırmayı hedefliyoruz. Dizayn ana yüklenicisi olduğumuz Türk Tipi Hücumbot Projesi’nde de bu yıl ilk prototipin inşa edilmesi planlanıyor.
Türk Donanmasının denizaltı modernizasyon ve inşa projelerinde önemli görevler üstleniyoruz. Ana yüklenicisi olduğumuz 2 adet AY Sınıfı Denizaltının Modernizasyonu sürecini başarı ile geride bıraktık. 4 adet Preveze Sınıfı Denizaltının modernizasyonun da ise lider yüklenici olarak görevimizi sürdürüyoruz. Türkiye’nin Milli Denizaltı Projesinin hayata geçirilmesinde önemli bir aşama olacak Havadan Bağımsız Tahrik Sistemli Yeni Tip Denizaltı Projesi’nde (Reis Sınıfı) sorumluluklarımız bulunuyor. Bu kapsamda, dünyada sayılı ülkelerin üretimini yapabildiği, denizaltı torpido kovanlarının yer aldığı baş kısım Section 50’yi, ilk kez Türkiye’de yerli endüstriyel kuruluşlarımızın kapasitelerini geliştirerek ve mühendislik desteği vererek ürettirdik.
Küçük boyutlu denizaltı projeniz STM500 hakkında bilgi verebilir misiniz?
STM500, Türkiye’nin milli denizaltı üretim serüveninde tarihi bir adım olarak görüyoruz. STM500 ülkemizin yanı sıra denize kıyısı olan pek çok ülkenin, 21. yüzyılın hızla değişen jeopolitik ve askeri yapılanmaları çerçevesinde ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde STM mühendislerince, STM öz kaynaklarından faydalanılarak tasarlandı. STM500, hem sığ sularda ve hem de açık deniz şartlarında görev alabilecek, en son teknolojik gelişmeleri ve keşif gözetleme, özel kuvvetler harekâtı, denizaltı harbi gibi, global taktik ihtiyaçlara cevap verecek donanımları bünyesinde barındıracak son teknoloji ürünü kompakt bir denizaltıdır. İleri ve modern savaş sistemleri ile donatılacak STM500, 18 kişilik mürettebata ek olarak 8 kişilik özel Kuvvetler ekibi ile 30 gün boyunca görev icra edebilecek. Platform, 4 adet atışa hazır torpido kovanı ile toplamda 8 adet ağır torpido ve güdümlü füze atış gücüne sahip olacak. Yurtdışı talepler için de görüşmeleri hali hazırda sürdürülen proje, belirli safhalardan oluşuyor ve STM’nin Stratejik Planları çerçevesinde ilerliyor.
Türkiye’nin ilk mini vurucu İHA’sı KARGU projeniz başta olmak üzere taktik mini İHA projelerinizde gelinen son aşamaları anlatır mısınız?
Taktik mini İHA üretiminde Türkiye’nin öncü şirketlerinden birisiyiz. Ürettiğimiz Döner Kanatlı Vurucu İHA Sistemimiz KARGU, Türkiye’nin ilk taktik vurucu İHA’sı olarak Türk Silahlı Kuvvetlerimiz tarafından 2018 yılından beri etkin şekilde kullanılıyor. Güvenlik güçlerimizce sınır güvenliği ve sınır ötesi harekâtlarda kullanılan milli gururumuz KARGU, kendini farklı harp sahalarında kanıtlamıştır. Bu sayede, geçtiğimiz yıl ihracat başarısına imza attı. KARGU’nun yurt dışından ilk müşterisi Asya bölgesinden bir ülke oldu. KARGU, yakın zamanda da ikinci ihracatını da Güney Amerika’dan bir ülke ile gerçekleştirdi. Son zamanlarda yaşanan farklı sahalardaki çatışmalar, maliyet ve etkinlik bakımından vurucu İHA’ların önemi bir kez daha gösterdi. KARGU’ya farklı coğrafya ve ülkelerden yoğun bir talep söz konusu. Bu kapsamda farklı kıtalardan çok sayıda ülke ile görüşmelerimiz sürüyor.
KARGU’nun farklı faydalı yük versiyonları için çalışmalarımızı da sürdürüyoruz. RF Arayıcı Başlıklı KARGU ve zırh delici mühimmat taşıyan KARGU’yu bölgemizin en büyük savunma sanayii fuarı IDEF’te geçen yıl görücüye çıkarmıştık. Geliştirdiğimiz RF Arayıcı Başlık sayesinde KARGU, düşman radar ve elektronik harp sistemlerini tespit edip, zırh delici mühimmatla hedefini imha edebilecek. Bu başlık sayesinde, sahada önemli bir kuvvet çarpanının doğacağını düşünüyoruz.
Aynı ürün ailemizin üyelerinden; sabit kanatlı vurucu İHA sistemi ALPAGU ise mühimmatlı atış testlerini tamamladı ve çok yakın zamanda TSK envanterine girecek. En az KARGU kadar ALPAGU’da da ciddi bir ihracat potansiyeli var. ALPAGU’nun ayrıca kara ve deniz platformlarına entegrasyonu için de çalışmalarımız hızlanmış durumda. Gözetleme ve istihbarat görevleri için geliştirdiğimiz Gözcü İHA sistemimiz TOGAN ise önemli bir diğer ürünümüz. Öte yandan, bu sınıfta geliştirdiğimiz mühimmat bırakan İHA BOYGA’lar da bu yıl Mehmetçiğimiz tarafından kullanılmaya başlanacak. Milli platformlarımıza önemli yetenekler kazandıracak ve güvenlik güçlerimize sahada çarpan etkisi oluşturacak kabiliyetlerimiz bulunuyor. İHA platformlarının GPS’ten bağımsız görev yapabilmelerine imkân sağlayacak KERKES Projesi ve Sürü İHA çalışmalarımızda da sona yaklaştık.
STM’nin yurt dışına yönelik projeleri nelerdir?
Savunma sanayiinde tasarım oldukça hayati ve gücün göstergesi. Biz de sektörümüzde, özellikle askeri deniz araçlarının tasarımı, modernizasyonu ve inşasında öne çıkmış bir şirketiz. Bu alanda ihracatta önemli başarılara imza atmış bir şirket olarak bu başarımızı, yerli ve milli teknolojilerle geliştirdiğimiz taktik mini İHA sistemleri ve siber güvenlik alanlarına da taşımak üzere hareket ediyoruz. Bu kapsamda Güney Amerika’dan Uzak Doğu’ya, 20’den fazla ülkede iş birlikleri, ihracat ve iş geliştirme faaliyetleri yürütüyoruz. Ülkemiz savunması için çıktığımız yolda, bugün mühendislik tecrübelerimizi ve teknolojilerimizi dost ve kardeş ülkelere de aktarıyoruz.
Teknoloji transferi de içeren iş birliği kapsamında Ukrayna Donanması için Korvet İnşasına geçen yıl içinde başladık. Proje takvime uygun şekilde sorunsuz ilerliyor. Pakistan Donanması için tasarladığımız, Türkiye’nin yurt dışına yapmış olduğu en büyük tonajda askeri gemi inşa projesi Pakistan Denizde İkmal Gemisi PNS MOAWIN’i Karaçi’de inşa ederek 2018 yılında teslim ettik. Yine Pakistan’ın sahip olduğu Agosta 90B Khalid Sınıfı Denizaltıların modernizasyonunda faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Projede ilk denizaltıyı teslim ettik ve diğer iki denizaltının modernizasyon çalışmalarını sürdürüyoruz. Bu proje ile Türkiye’de ilk kez yabancı bir ülkenin denizaltı modernizasyon projesinde ana yüklenici olarak STM imzamızı atmış olduk. Başarılı bir şekilde yürüttüğümüz bu projeler sayesinde, Türkiye tarafından üretilecek 4 adet Ada Sınıfı Korvet Projesinde de ana tahrik sisteminin tedariki ve entegrasyonuna yönelik mühendislik kabiliyetiyle görev alıyoruz.