Resesyon riskine karşı ihtiyati tedbirlerin alınacağını, öz sermayenin artırılacağını ve nakit döngüsünün sıkıntıya girmemesi için gerekli aksiyonların hayata geçirileceğini dile getiren Bera Holding Yönetim Kurulu Başkanı Erol Kaya, Bera Holding’in güçlü öz sermaye yapısıyla krizlere dayanıklı olduğunu vurguladı.
Özellikle halka arz edilmesinden sonraki performansıyla Bera Holding’in çok konuşulan, büyük bir kitle tarafından takip edilen bir şirket haline geldiğine dikkat çeken Bera Holding Yönetim Kurulu Başkanı Erol Kaya, içinde bulunduğumuz kriz yıllarında yatırımları öteleyerek, nakit imkanları işletme sermayesi ihtiyatı olarak tutmanın makul ve mantıklı göründüğünü dile getiriyor. Artan risklere karşı ihtiyatlı aksiyonlar alacaklarını vurgulayan Erol Kaya ile Bera Holding’in performansını ve hedeflerini konuştuk.
Öncelikle, Bera Holding bünyesindeki şirketlerin 2022 yılı performanslarından bahseder misiniz?
Grubumuz, 2022 yılının geride bıraktığımız 3. çeyreğinde başarılı bir performans sergileyerek, dönem satış hasılatını geçen yılın aynı dönemine göre %119 artışla 6.195.583.763 Türk lirasına çıkarmıştır. Dönem vergi öncesi karı önceki döneme göre %361 oranında artarak 1.815.847.293 TL olarak gerçekleşmiştir. Satış hasılatının %84’ü yurtiçi satışlar olup, sektörel bazda analiz ettiğimizde kağıt-karton-ambalaj sektöründeki şirketlerimizin toplam satışlar içerisindeki payı 2.766.993.264 TL ile % 44,7’dir. İnşaat ve yapı malzemeleri şirketleri 1.444.762.872 TL satış cirosu ile %23,3’lük paya sahip olup ikinci sırada yer almaktadır. Gıda sektörü ise %12,1’lik satış gelir payı ile üçüncü sırada yer alma başarısı göstermiştir.
Şirketimizin 2021 yılı Olağan Genel Kurul toplantısı 23.06.2022 tarihinde başarılı bir şekilde icra edilmiştir. Genel Kurul’da alınan kar dağıtım kararı gereği ortaklarımıza nominal pay bedeli üzerinden toplam 34.160.000 TL tutarında %10 kar payı dağıtımı işlemi tamamlanmıştır.
İSO 2021 Türkiye İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde 3 ayrı şirketimiz yer alma başarısı göstermiş olup, ilgili grup şirketleri ve sıralamaları şu şekildedir; Konya Kağıt A.Ş. 135., Muratlı Karton A.Ş. 237 ve Kompen A.Ş. ise 445. sırada yer almıştır.
26 Kasım 2021 tarihinden itibaren Borsa İstanbul Ana Pazar’da işlem görmeye başlayan ülkemizin önemli oranda 1. Hamur kağıt üreticilerinden ve grubumuzun büyük şirketlerinden Konya Kağıt Sanayi ve Ticaret A.Ş. payları, yatırımcıların teveccühleri sonucu 01.04.2022 tarihinden itibaren Borsa İstanbul Yıldız Pazar’a alınmıştır.
Yapılan tadilatlarla yenilenen yüzü ile sezonu açarak misafir kabulüne başlayan Grup Şirketlerimizden Bera Turizm A.Ş.’nin Alanya’da bulunan beş yıldızlı sahil oteli ciddi bir teveccühle karşılaşarak yüksek doluluk oranı ile sezonu tamamlamıştır.
Yurtiçi ve yurtdışındaki yatırımlarınız hakkında neler söylemek istersiniz?
Düzce ili Cumayeri ilçesinde rulman üretimi yapan, Türkiye’deki iki rulman üreticisinden biri olan Anadolu Rulman A.Ş. (ART Bearings) yakaladığı büyüme ivmesini daha da artırabilmek amacıyla, üretim üssünü Konya’ya taşımış ve mayıs ayı itibariyle yeni modern üretim tesisinde imalata başlamıştır. 2005 yılında Düzce’de kurulan, 2022 yılına kadar faaliyetlerini bu lokasyonda sürdüren ART, son yıllarda gerçekleştirdiği atılım ile mevcut lokasyonunda ilave bina yatırımına ihtiyaç duymuştur. İstanbul içme suyu projesinin kalbi olan Melen Çayının ART Düzce fabrikasına çok yakın bir konumda olması ve ART’nin bulunduğu lokasyonun İSKİ İçme Suyu Mutlak Koruma Havzası ilan edilmesi sebebiyle ilave bina yatırımını gerçekleştirememiştir. ART geliştirdiği ve arttırdığı pazar payı ile üretim kapasitesinde de sürekli büyüme sağlamış ve mevcut üretim sahasında maksimum kapasiteye ulaşmıştır. Artan piyasa taleplerini karşılamak için ART’nin bağlı olduğu Bera Holding’in sahibi olduğu Konya’da kullanıma hazır bulunan yaklaşık 40.000 m2 kapalı alan ve 102.000 m2 açık alana sahip yeni üretim sahasına taşınma kararı almış ve Mayıs 2022 tarihi itibariye Türkiye’deki iki rulman üreticisinden biri olan ART, Konya sanayisine kazandırılmıştır. ART, yeni lokasyonunda gerçekleştirdiği yatırımları ile üretim kapasitesinde %25 artış sağlamıştır.
Konya’da yeni ve modern üretim sahasında artan kapasitesi ile ART, yurt dışında 24 farklı ülkede 26 distribütöre ulaşmış, yurtiçi ve yurt dışındaki başarılı konumunu sürekli geliştirmektedir. ART, beş yıl içerisinde üretim kapasitesinde en az %50, istihdamda en az %70, pazar payında ise en az %30 artışı hedeflemektedir.
Grubumuza bağlı şirketlerin mevcut durum itibariyle kurulu 2,7 MW kapasiteli Güneş Enerjisi üretimi gücüne ilave olarak farklı şirketlerde olmak üzere toplam 5 MW kapasiteli yeni Güneş Enerjisi Santrali (GES) yatırımı çalışmalarına başlanmış olup, bu tesislerin 4-12 ay içerisinde faaliyete geçirilmesi planlanmaktadır. Bağlı ortaklığımız Golda Gıda A.Ş, Karaman ili Kazım Karabekir İlçesi’nde bulunan fabrika çatısı üzerine, 2 MW gücünde öz tüketim amaçlı Çatı Güneş Enerji Santrali (GES) projesi yatırımı çalışmalarına başlamıştır. Şubat 2023’te üretime başlaması öngörülen GES yatırımının kurulum maliyetinin 1.235.000 USD, yıllık bazda yaklaşık olarak 3.000 MW elektrik enerjisi üretilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca Grup Şirketleri tarafından yukarıda belirtilen yatırımlara ilave olarak toplam 20,45 MW kapasiteli GES yatırımı için ön fizibilite çalışmalarına da başlanmıştır. Faal olan ve yatırımına başlanan GES yatırımları ve yapılması planlanan yatırımlar ile birlikte toplam GES üretim kapasitesi 28,15 MW olarak planlanmıştır. Bu kapsamda yıllık 42.000-48.000 MW aralığında elektrik enerjisi üretimi hedeflenmektedir. Toplam GES yatırım maliyetinin 20-23 milyon USD aralığında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Grubun yıllık enerji tüketimi 100.000 MW civarında olup, GES yatırımlarının tamamlanması ile birlikte toplam enerji tüketiminin yaklaşık %45’lik kısmının Güneş Enerjisinden karşılanacağı beklenmektedir.
Halka arz sonrası Bera Holding özelinde neler değişti ve gelişti?
Bera Holding, kuruluşundan itibaren çok ortaklı şirket yapısına sahiptir. Borsa kotasyonu ile ortaklarımız ellerindeki hisse senetlerini istedikleri an organize bir piyasada, şeffaf bir piyasa fiyatından paraya çevirme imkanına kavuşmuşlardır. Bu, şirketimiz ve ortaklarımız için son derece önemli bir kazanım olmuştur. Borsa’da oluşan alım-satım imkanı neticesinde Holding’in hissedar profili önemli ölçüde değişmiştir. Yerli fonlar, yabancı finans kuruluşları pay sahipleri arasına katılmışlardır. Şirketin hisse performansının artmasına paralel olarak, paylar BİST 50 listesine dahil edilmiş, şirket yatırımcı sayısı artmış ve Bera Holding çok konuşulan, büyük bir kitle tarafından takip edilen bir şirket haline gelmiştir. Şirketin hem Borsa tarafından hem SPK tarafından sürekli denetlenmesi, her 3 aylık dönemde faaliyet raporlarının yayınlanması suretiyle sağlanan şeffaflık, aynı zamanda bir güvenilirlik tesis etmiştir. Bu güvenilirlik hem ticari ilişkilerde ve hem de finans kaynaklarına ulaşmakta önemli bir avantaj sağlamaktadır.
Holding’in faaliyet sonuçlarının istikrarlı bir şekilde iyiye doğru gitmesi ve bunun da KAP duyuruları ile periyodik olarak kamuoyuna duyurulması şirket itibarını pozitif yönde etkilemiştir. Bu durum, Holding şirketlerinin de halka arzı için olumlu bir atmosfer oluşturmuştur. Nitekim grup şirketlerimizden Konya Kağıt A.Ş.’nin %20’lik kısmı halka açılmış ve KONKA kodu ile çok başarılı bir Borsa performansı sergilemiştir. Un, İrmik, Makarna ve bakliyat üretimi yapan Golda A.Ş. şirketimizin halka arzı için de çalışmalar başlatılmıştır.
İhracat hedefleriniz ve ihraç pazarlarınız ile ilgili bilgi verir misiniz?
2022 yılı üçüncü çeyrek grup konsolide net satışlarına baktığımızda yurtdışı satışlar 1.106.242.024 TL rakamına ulaşmıştır. İhracatın toplam net satış içerisindeki payı %16 olup, yaklaşık 60 milyon $’lık büyüklüğe karşılık gelmektedir. Toplam ihracatımızın %96’sı rulman, inşaat, kağıt-karton ve gıda sektörü kaynaklı gerçekleşmektedir. Rulman üretimimizin ihracat içerisindeki payı %39’lara ulaşırken, inşaat imalat sektörü %34 ile ikinci sırada yer almaktadır. Kağıt ve gıda sektörleri ise ayrı ayrı %12 paya sahiptirler. Bera Holding 110’un üzerinde ülkeye gerçekleştirmiş olduğu ihracat kapasitesiyle yıllık 100 milyon $’lık hedefine emin adımlarla ilerlemektedir.
Konya Kağıt’ın yatırım planları ne zaman hayata geçecek? Son durum nedir?
Konya Kağıt A.Ş. 33 yıllık bilgi birikimi ve tecrübesiyle Türkiye Kağıt-Karton Sanayii’nin önemli şirketlerinden biridir. Konya’da yazı tabı kağıdı üretim tesisleri, karton ambalaj tesisleri ve “KOMEKS” markalı defter üretim tesisleri mevcut olup, İstanbul Güneşli’de de karton ambalaj tesisleri ile faaliyet göstermektedir. Toplamda ortalama 465 kişi ile faaliyetlerine devam eden Konya Kağıt 2022 yılı 9 aylık KAP bildiriminde açıkladığı üzere, Toplamda yaklaşık 1,7 milyar TL satış hasılatı, 763 milyon TL vergi öncesi karı ile çok başarılı bir performans göstermiştir. Konya Kağıt, Türk Milli Eğitim Bakanlığı’nın zorunlu eğitimde okullara ücretsiz dağıtılan kitapların ana kağıt tedarikçisidir. Türkiye yazı tabı kağıt üretiminin %25’ini gerçekleştirmektedir. Yurt dışında bazı Avrupa, Orta Doğu ve Afrika ülkelerinin Eğitim Bakanlıklarının da ana kağıt tedarikçisi durumundadır. 26 Kasım 2021’de “KONKA” koduyla Borsa İstanbul Ana Pazarda 6,95 TL fiyatla açılış yapan Konya Kağıt hisseleri kısa süre içerisinde yıldız pazarda işlem görmeye başlamıştır. Halka arz sonrası geride kalan 1 yıllık süre zarfında KONKA hisseleri 8 katın üstünde değer kazanarak olağanüstü bir performans sergilemiştir.
Konya Kağıt KAP bildiriminde de açıkladığı üzere, İzmir Torbalı bölgesinde kendi mülkü olan yaklaşık 934 bin m2’lik arazi üzerinde bristol ve dekor kağıdı yatırımıyla ilgili fizibilite çalışmalarına başlamış olup, olumlu yönde seyreden gelişmeler KAP’ta bildirilmeye devam edecektir. Bu yatırımlarla hedeflenen amaç, Türkiye’de üretimi olmayan katma değeri yüksek teknolojik endüstriyel kağıtları ülkemizde üretmek suretiyle ithalatı önlemek ve ihracatçı konuma gelmektir. Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda, dışa bağımlılığını ve cari açığını azaltan, ithal ikamesi yaratan, döviz kazandırıcı hizmet geliri sağlayan, Türkiye’de üretimi olmayan kağıtları üreterek ülke sermayesine katkıda bulunan Konya Kağıt, ihracatı artıran, yeni istihdam yaratan, verimliliği ve katma değeri yüksek stratejik üretim planlamalarına devam etmektedir.
Savunma sektörüne yönelik yeni projeleriniz bu yıl gündeme gelecek mi?
Grubumuza bağlı MPG A.Ş. savunma sanayiinde hem ana, hem de alt yüklenici olarak faaliyetler yürütmektedir. Mühendislik ve Ar-Ge çalışmalarımızın bir neticesi olarak savunma sanayiine yönelik “Mayına Karşı Kısmi Korumalı Kurtarıcı Araç (M4K)”, “El Yapımı Patlayıcı Tespit ve İmha Robotik Kol Sistemi”, “Füze Taşıma ve Yükleme Sistemi Vinci” gibi farklı çözümler ve ürünler sunduk. Mayına Karşı Kısmi Korumalı Kurtarıcı, Türk Silahlı Kuvvetleri envanterindeki araçların arıza veya hasar durumlarında, güvenli şekilde kurtarılmasında görev almak üzere milli imkânlarla tasarlanıp üretilmiştir. Kahraman Silahlı Kuvvetlerimizin operasyonlarında kullanılan bu ürün, gelişmiş ve özgün teknolojik çözümlerle donatılmış, üretim öncesi yoğun bir Ar-Ge çalışması sonrasında ortaya çıkmıştır. Dünya üzerinde sayılı ülke envanterinde ancak benzerleri bulunan, çok az ülkenin geliştirebildiği ve dünyadaki muadillerinden üstün özelliklere sahip M4K, 2020 yılı itibariyle Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine girmiş olup kurtarma ihtiyacındaki dışa bağımlılığı ortadan kaldırmaktadır. Bu projenin bir devamı niteliğinde Savunma Sanayii Başkanlığı ile 33 adetlik 8X8 Tekerlekli Araç Kurtarıcısı sözleşmesini imzaladık ve şu an üretim faaliyetlerimiz devam etmektedir. Bu sözleşme kapsamındaki teslimatlarımızı 2023 yılı içerisinde tamamlamayı hedeflemekteyiz. Savunma sanayiinde alt sistem bazlı çalışmalarımız da devam etmektedir. Önümüzdeki dönemler için katma değeri yüksek, stratejik ve teknolojik ürünler imal etmeye devem edeceğiz. MPG A.Ş. olarak ülkemizin “yerlileşme ve millileşme” hamlesinin bir parçası olmaktan gurur duyuyoruz.
İstihdam politikanızdan bahseder misiniz? Bu yıl bir artış oldu mu?
Şirketlerin başarısı, görevini bihakkın yerine getiren yöneticiler ve işinde uzman personele sahip olmasına bağlıdır. Grubumuzun uzun bir geçmişe ve oturmuş kadrolara sahip olması bu manada önemli bir avantajdır. Ancak, şirketlerimizi daha verimli hale getirme, dünyadaki gelişmeleri takip ederek yenilikler yapma, geleceğe yönelik stratejiler oluşturma ve benzeri amaçları sağlamak için kadrolara zaman zaman yeni takviyeler yapılması kaçınılmaz bir olgudur. Bu takviyeleri yaparken, yönetsel beceriler ve tecrübe, teknik bilgi ve beceri, uyumluluk ve iletişim seviyesi ve benzeri nitelikler göz önünde bulundurulmaktadır. Grubumuz bir iki istisna dışında tamamıyla sanayi tesislerinden müteşekkil olduğundan, yeni yatırımlar haricinde istihdam rakamlarında büyük dalgalanmalar olmamaktadır. Öte yandan, mevsimlik faaliyet gösteren resort otel tesisimizde ve gerçekleştirilecek projelere göre personel sayısı artıp azalan inşaat şirketimizde istihdam rakamları mevsime ve işe göre değişmektedir.
İstihdam konusundaki diğer bir gerçeklik ise, çalışacak insan bulmakta yaşanan zorluklardır. Her ne kadar ülkemizde işsizlik oranları yüksek gözükse de mavi yaka olarak çalışacak personel temininde önemli bir sıkıntı söz konusudur. Özellikle sanayide ihtiyaç duyulan endüstri meslek lisesi mezunu teknisyen açığı had safhadadır. Son yıllarda endüstri meslek lisesi mezunlarının tamamına yakınının üniversiteye devam etme imkanına kavuşması, bu nitelikteki ara eleman temin edilememesinde etkili olmuştur.
Küresel çapta yaşanan sorunlar genel olarak resesyon kaygılarını artırdı. Siz bu gelişmeye karşı nasıl aksiyon alıyorsunuz?
Hemen hemen tüm ekonomistler 2023 yılının hem yüksek enflasyon hem de durgunluk yılı olacağında hemfikir. Bunun şirketlere getireceği sıkıntılar şöyle öngörülebilir;
- Talep düşüşü yaşanacağı için stoklar artacak, buna bağlı olarak piyasada fiyat rekabeti yaşanacak, firmalar yüksek enflasyon nedeniyle artan maliyetlerini fiyatlarına yansıtamayacaklar,
- Alıcılar borçlarını zamanında ödemekte zorlanacak, buna istinaden alacakların tahsil hızı düşecek, bataklar artacak.
Bu temel varsayımların ortaya çıkaracağı sonuç işletme sermayesi ihtiyacının artması olacaktır. Bilindiği üzere, böyle dönemlerde likitte kalmak çok önemlidir. Tarihte, faaliyet karı olmasına karşın likit problemi nedeniyle batan çok sayıda firma örneği vardır. Bu veriler çerçevesinde, resesyon dönemine ilişkin alınacak temel tedbir nakit varlıkların artırılması, stokların azaltılması, yatırım kararlarının yeniden gözden geçirilmesi ve alacak tahsilatının sıkı tutulması olacaktır.
Grubumuzun hali hazırda güçlü bir öz sermaye yapısına sahip olması, krizlere karşı ortalamanın üzerinde bir dayanıklılık sağlamaktadır. Bununla birlikte resesyon riskine karşı ihtiyat tedbirleri alınacak ve öz sermayenin artırılması, nakit döngüsünün sıkıntıya girmemesi için gerekli aksiyonlar hayata geçirilecektir.
Son olarak, 2023 yılına ilişkin beklenti ve hedefleriniz nelerdir?
Ülkemizdeki ve dünya piyasalarındaki makro beklentiler, büyüme hızlarının düşeceği, enflasyonun bir önceki yıla göre düşmesine rağmen hala çok yüksek oranlarda devam edeceği yönündedir. Bu şartlar altında, satışlarda bir durgunluk ve maliyet artışlarını fiyatlara yansıtamama problemi muhtemel gözükmektedir. Öte yandan Türkiye’nin CDS priminin yüksekliği, ülkemizin ve dolayısıyla şirketlerimizin yurtdışından dövizli kaynak temininin zorlaştırmıştır. Kur riskleri de 2023 yılında dikkate alınması gereken önemli bir unsurdur. Grup olarak, dövizli borçlarımızı halihazırda ihmal edilebilir seviyelere düşürdüğümüz için, kur riski taşımıyor olmamız bizim için önemli bir avantaj olacaktır. Bu tür kriz yıllarında yatırımları öteleyerek, nakit imkanları işletme sermayesi ihtiyatı olarak tutmak makul ve mantıklı gözükmektedir. Ancak, olaya sektörel bazda baktığımızda, kriz dönemlerinin belirli sektörler için fırsatlar da içerebildiğini akılda tutmak ve muhafazakar davranışların boyutunu iyi yapılandırmak lazımdır. Yukarıdaki riskleri dikkate alarak grup şirketlerimizin, 2023 bütçelerini gerekli ihtiyat paylarını koyarak oluşturmalarını sağlayacağız. Tevzii yatırımların da devam edeceğini söyleyebiliriz. Bu kapsamda, Adaçal şirketimizin devam eden ikinci fırın yatırımı tamamlanacak, Divapan şirketimizin Tutkal tesisi yatırımı devam ettirilecek, Muratlı Karton tesisimizde revizyon için yatırıma başlanacaktır. Ancak yeni yatırımlarda seçici davranmak zorundayız. Holding yönetimi olarak Kağıt A.Ş bünyesinde İzmir Torbalı’da dekor kağıdı yatırımı kararı almış ve bunu KAP’ta duyurmuştuk. Bu yatırım kararımıza devam edeceğiz. Gündemimize yeni bir yatırım almamak niyetindeyiz.
Holdingimiz tamamı iç kaynaklardan karşılanmak üzere %100 bedelsiz sermaye artırım kararı almış ve bu kararın tekemmül ettirilmesi için Sermaye Piyasası Kurulu’na müracaat etmiştir. Yapılan müracaat Kurul tarafından incelenmektedir. Yıl bitmeden sermaye artırım işleminin tamamlanması beklenmektedir.
