Av. Ahmet Kadir ALPARSLAN
MASKE TAKMAYAN İŞÇİNİN, İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ!
Tüm Dünyada etkisini göstermeye devam etmekte olan covid-19 virüs ülkemizde de halen devam etmekte ve bu salgına karşı birçok önlem alınmaktadır. Bu önlemlerden en önemlisi ise maske ve mesafedir. Ülkemizde uygulanacak tedbirlerin belirlenmiş olduğu 08.09.2020 tarihli genelge ile meskenler hariç olmak üzeri tüm alanlarda maske takmak bir zorunluluk haline gelmiştir. İşyerinde çalışırken maske takmakta bu zorunluluklardan biridir ve bu duruma uymayan işçinin iş sözleşmesi ne olacaktır, işverenin sorumluluğu nedir?
İş Sağlığı ve Güvenliği Ne Demektir?
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması bu koşulların iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemiştir. Bunların amacı ise iş yerlerindeki fiziksel şartlar sebebiyle maruz kalınabilecek sağlık sorunlarının ve meslekten kaynaklanan risklerin en aza indirilmesi ve neticesinde tamamen ortadan kaldırılmasıdır. İşveren nasıl ki iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almak, bu konuda işçilere gerekli eğitimleri vermekle yükümlü ise işçiler de bu önlemlere uygun hareket etmekle yükümlüdür.
Maske Takmamak Tazminatsız İşten Çıkarma Sebebi midir?
Yukarıda da belirttiğimiz üzere maske kullanımı yayınlanan genelge ile meskenler hariç tüm alanlarda zorunlu hale getirilmiş bulunup maskenin ağız ve burnu tam kapatacak şekilde doğru olarak kullanılması gerekmektedir. Birçok işyerinde birden fazla işçi aynı anda kapalı bir alanda çalışmakta ve bu durumda salgının yayılma oranını artırmaktadır. Bu nedenledir ki tedbirlerden en önemlisi olarak belirtilen maske kullanımına ilişkin kurallara eksiksiz olarak uyulması gerekmektedir. Ancak maskesini işyerinde, işyeri servisinde, yemekhanede veya diğer ortak alanlarda uygun şekilde kullanmayan işçinin ihbar kurallarını kapsamaksızın tazminatsız olarak iş akdinin feshedilmesi durumu ortaya çıkabilecektir. Ancak işçinin, iş akdinin feshi iş hukuku bakımından son çare olması kuralı unutulmamalıdır ve işçi öncelikle uyarılmalıdır.. Bu nedenle işçinin uyarılmasına rağmen ısrarlı olarak maske takmamaya devam etmesi durumunda tazminatsız ve bildirimsiz olarak işçi işten çıkarılabilecektir. İşçinin maske takmadığının veya diğer tedbirlere uymadığının belirlenmesi durumunda ilk olarak bir tutanak tutulmalı ve işçinin savunması alınmalıdır.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 19. Maddesine göre çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür. Yine 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25/II maddesinin h ve ı bentleri de işçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesini ve işçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesini haklı fesih sebebi olarak düzenlemektedir.
İşçiye Kaç Defa İhtar Yapılmalı ve İhtara Uyulmaması Sonucu!
Kanunda ya da Yüksek Mahkeme kararlarında işçinin kaç kez aynı konuda ihtar edildikten sonra işten tazminatsız ve bildirimsiz olarak çıkarılacağına ilişkin bir sayı belirlenmemiştir. Ancak en az 2 kez işçinin bu konu ile ilgili olarak yazılı şekilde ihtar edilmesi ve konuya ilişkin savunmasının alınması gerekmektedir.
Yine test sonucu pozitif çıkan veya karantinada kalması gerektiğine karar verilen kişilerin işyerine gelmesi, bu konuda işverene bilgi vermemesi halleri de işçinin tazminatsız ve bildirimsiz olarak işten çıkarılmasına sebep olabilecektir.
