Son bir yıldır yeniden yapılanma sürecinde olduklarını dile getiren Gaysan Mobilya Genel Müdürü Can Özdemir, beş yıllık makro planları çerçevesinde 2022’de 20 milyon dolar ciro, 12 milyon dolar ihracat hedeflediklerini söyledi.
Türkiye’nin ilk ve tek hareketli, fonksiyonel mobilya üreticisi Gaysan Mobilya 30 yılı geride bıraktı. Muhsin Özdemir tarafından 1986 yılında kurulan Gaysan’da liderlik bayrağını ikinci nesil olarak devralan Can Özdemir ile Gaysan’ın yeni hedeflerini konuştuk.
Gaysan’ın, kısa geçmişi ve bugün geldiği nokta itibariyle neler söyleyebiliriz…
Gaysan’ın üretim hikayesi 1980’li yıllarda otomotiv sektörüne dönük üretilen ve bizim hala mobilyalarımızda kullandığımız amortisör üretimiyle başlıyor. Şirketimizin kurucusu babam Muhsin Özdemir otomotiv odaklı olarak Türkiye’de ilk defa gazlı amortisörü ürettikten sonra, bu parçanın başka nerelerde kullanılabileceğini, hangi pazarlarda yaygınlaşabileceğini araştırır ve sonuçta açılır-kapanır amortisörlü yatak sistemleri üreten Gaysan Mobilya markası ortaya çıkar. İlk mobilya üretimi 1986 yılında başlıyor. Tabii, o dönem hammaddenin, yardımcı aksesuarların, mobilya yan sanayinin olmadığı yıllar. Bunların bir kısmını ithal ediyor, bir kısmını hammadde ve yarı mamul oluşturan makinelerini alarak kendi üretiyor. Toplu konut kavramının yeni yeni başladığı yıllarda o mobilya türevlerimiz oldukça ilgi görüyor. Tanıtıma çok büyük ağırlık verilerek Türkiye’nin en büyük 3 mobilyacısından biri haline geliyor firmamız. Daha önce amortisör fabrikasının bir uzantısı olan alanda mobilya üretilirken, büyümeyle birlikte mobilyalar için ayrı bir fabrika, koltuk grubu için ayrı bir fabrika kuruluyor. Standart mobilya üretimiyle mobilya alanında genişlemeye gidiliyor. Onun haricinde grup tekstil üretimi faaliyetlerinde de bulunuyor. Amortisör, amiral gemi olarak devam ediyor, dış ticaret faaliyetlerimiz yoğun bir şekilde devam ediyor. Tabii, Türkiye’nin inişli-çıkışlı dönemlerinde daralmalar-genişlemeler yaşanıyor. Gelişen süreçte Gaysan sadece nitelikle mobilya işine odaklanmaya karar veriyor. Bundan sonra Gaysan Mobilya yurtdışında olduğu gibi yurtiçinde de Multimo markasıyla yoluna devam edecek. Yaklaşık 8-9 yıldır sadece uzmanı olduğumuz çok fonksiyonlu, mekanizmalı akıllı mobilyalar üzerinde odaklandık. Çünkü dünyada ve Türkiye’de artık gelecek burada.
Ürünlerinizin hedeflediği pazarlar nerelerdir?
Bizim ürünlerimizin ana pazarları metropoller. Metropollerde nüfus artıyor ve konutlar küçülüyor. Belli bir alım gücü ve kültür birleştiği zaman harika pazarlar haline geliyor. Dünyada da bizim üretim alanımızda genişlemeler var. Son dönemde bunun arttığını görüyoruz.
Türkiye’de var mı bunlar?
Türkiye’de değil dünyada arttığını görüyoruz. Türkiye’de yok denilebilecek seviyede, merdiven altı üretim olarak var. Bizim yaptığımız ise mobilya mühendisliğidir. Tüketici belli bir vizyonu olmayan firmalara yönelmiyor. Güvenilir ürün istiyor. Bu ürünleri de mobilya ile özdeşleşen Gaysan Mobilya çatısı altında görmek istiyor.
Nihai tüketici Gaysan’ın ürünlerine erişimde hangi kanalları kullanıyor?
1990’ların sonuna kadar tüketici bayilik ağımız ile ulaşıyordu. O dönem bayilik çok popülerdi. Bizim de 70-80 civarında bayimiz vardı. Daha sonra hem verimlilik hem ekonomik anlamda artık fayda değil zarar getirmeye başlayınca bayilik sistemini kaldırdık. Uzun bir süre tüketici ile direkt temas etmek istedik. Fakat son 1-1,5 senedir içinde bulunduğumuz yeniden yapılanma döneminde bayilik ağını çok hızlı olmasa da tekrar açtık. Şu an itibarıyla 10 bayiye ulaştık. Bayilik kanalımız için farklı konseptler hazırladık. Bayilik sayısını 20-25’e kadar çıkaracağız. Özellikle İzmir ve Bursa’da eksiklik var; onu da tamamlamak üzereyiz. Büyük şehirlerde talep yoğunluğuna göre bayilikler veriyoruz. Bize Türkiye’nin her tarafından talep geliyor. Bu taleplere cevap vermek için e-ticaret kanalını da diğer yandan hazırlıyoruz.
Peki, ürünler tek bir merkezden mi gidecek yoksa yerelde müşteri hangi mağazanıza yakınsa oradan mı gidecek?
Sevkiyatı kontrol altında tutmak için tek merkezden gidecek. Burada bayilerimizi üzmeden siparişi müşteriye yakın bayimiz üzerinden yönetmek gerekiyor. Sadece açılır-kapanır yataklar ve mobilyalar değil, bu felsefeyi destekleyecek diğer ev gereçleriyle de bu e-ticaret hacmini oluşturacağız. Akıllı, pratik, yaşamı kolaylaştıran bir nitelikli ürünler platformu oluşturmak istiyoruz.
Mağazalaşma hedeflerinizden de kısaca bahseder misiniz?
Ekim ayında Bağdat Caddesi’nde Multimo mağazasını açtık. Bundan sonra yeni kararımız şehir merkezlerinde olmak. Şu an 8 mağazamız var, bu yılsonuna kadar 6 yeni mağaza daha açmayı hedefledik.
Gaysan yurtdışında neler yapıyor?
Kurulduğumuzdan beri oluşmuş bir ihracat kültürümüz var. Devletin desteğiyle ülkemizi temsil etmek için uluslararası fuarlara katılıyoruz. Son 8-10 yıldır daha da yoğun katılıyoruz. Çünkü asıl pazarın yurt dışında olduğunu görüyoruz, biliyoruz. Batı ülkeleri bizim için asıl pazarlar.
Öncelikli pazarınız Avrupa mıdır?
Öncelikle Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri başta gelen pazarlarımız. Avrupa’da en büyük iki pazarımız İngiltere ve Almanya. ABD, Şili, Peru, Almanya, Kosova, Romanya, Lübnan, Dubai ve Gürcistan’a ihracat yapıyoruz. Yakın zamanda Kanada ve Hollanda pazarlarına ihracat yapmayı hedefledik. Yakın bölgemizde Dubai’de temsilciliğimiz var, Lübnan, Gürcistan, Kosova’da yeni mağazalarımız açıldı. Almanya’da çalışma yapıyoruz, Londra’da bir ay içinde mağazamız açılıyor. Bu arada Romanya’da fabrikamız, depomuz ve kendi mağazamız var. Bize Sudi Arabistan’dan birçok talep geldi. Konut projeleri gördük orada; uydu şehirler yapılıyor. Büyük potansiyeller var. Artık her yer pazar haline geliyor.
Ürünlerinizde tasarım iddianız nedir?
Bizim ürünlerimiz belli mekanizmalara ve kalıplara mutlaka bağlı kalmasından dolayı çok tasarım odaklı faaliyetler yürütemiyoruz ama trendleri renk anlamında olsun, kumaşlar anlamında olsun takip etmeye çalışıyoruz. Bununla ilgili bir ürün yönetimi departmanımızı devreye soktuk. Hem ürün odaklı hem trendleri takip edip, tasarım ofisleriyle koordinasyonu sağlayıp neler yapılabilir diye sürekli düşünen bir departmanımız var şu anda. Biz de tasarım ofisini hem Ar-Ge aşamasında hem ürün tasarım aşamasında desteklemeye çalışıyoruz.
Peki, satış sonrası müşteri memnuniyeti politikanızı konuşalım biraz da…
Yine ürünün karakteri ve özelliği gereği biz Türkiye’de ilk müşteri hizmetleri departmanını kuran firma olduk. Bunu da gayet iyi yaptık. Bu da tüketici nezdinde olumlu puanlar almamızda, sevilen marka olmamızda bir etken. İkincisi de ürünlerimizin çok kaliteli ve dayanıklı olması bize büyük bir sempati ve ilgi yattı. Bizim bugün 30 yıllık ürünlerimizin birçoğu hala kullanılıyor. Hem gereklilikten hem felsefi olarak kaliteli, uzun ömürlü ürünler yaptık. Halen bu felsefe devam ediyor bizde.
Yetişmiş insan gücü noktasında gerek firmanız bazında gerek sektör adına ne gibi sıkıntılar yaşanıyor?
Bugün birçok işletme eleman problemi yüzünden planlarını gerçekleştirememe durumunda ya da maliyetlerini kısmak zorunda. Dönem dönem biz de yaşıyoruz ki projelerimizi yürütemiyoruz veya faaliyetlerimizi limitlendirmek zorunda kalıyoruz. Nitelikli kadronuz olmadığı zaman işinize yansıyor, dış pazarlara açılmanıza engel oluyor. En basitinden statükonuzu korumanızı bile engelleyebiliyor. Yani nitelikli iş gücü çok ciddi problem.
Ücret politikası burada bir etken mi acaba?
Tabii ki ücret bir etken olabilir. Birçok etken olabilir aslında. Bunun iyi yönetilmesi lazım. Gençlerimiz üniversiteden mezun olacağına belli bir temelle meslek lisesinden mezun olsun asıl eğitimini iş hayatında alsın. Birçok işletme okul gibi. Biz de öyleyiz. Yani onlarca mühendis, iş sahibi yetiştirdik, halen de yetiştiriyoruz. Bünyemizden onlarca işletme çıktı 30 yıl içinde. Yani Türk sanayicisi buna çok açık, eleman yetiştirmek istiyorlar.
Üniversite-sanayi işbirliği konusunda neler söylemek istersiniz?
Üniversitedeki nitelikli insanları harcıalem şeylerle yormamak gerektiğini düşünüyorum. Yani hakikaten nitelikli projeler geliştirip gerektiği anda üniversitelerle temas kurup destek alınmalı. Devletten destek alacağım diye üniversitelerle işbirliği yapılmaya çalışılmamalı. Öncelikle nitelikli fikirlere odaklanıp katma değerli ürünler geliştirecek projeler hazırlayıp üniversitelerin kapısını çalmak lazım.
Grubunuz özelinde ticari evliliklere bakış açısı nedir?
Bize bu tür talepler geldi, geliyor. Bu işi yapan profesyonel firmalar var. Bize katkı sağlayacak, işletmeye katkı sağlayacaksa neden olmasın. Şu anda böyle bir odağımız yok ama açığız.
2017 Gaysan için nasıl bir yıl oldu? Hedefleriniz dahilinde 2018’e bakışınız nedir?
Biz bir buçuk yıl önce 5 yıllık makro plan ve 3 yıllık da mikro plan yaptık. Burada bir büyüme süreci yaşadık. Bu bizim firmamızın ve pazarımızın verilerinden okunuyor. Çok fonksiyonlu mobilyada %75 pazar payıyla lideriz. İlk 6 ayda yüzde 50 büyüme yakaladık, 2017 ile 2016 arasında yüzde 70 gibi bir büyüme yakalayacağız. 2018’de de yine yüzde 50 büyüme hedefimiz var. Üst üste yüksek büyüme yakalayacağız. Çünkü kolay aşılır bir büyüme alanı vardı. Çok sıkıntı yaşamadan yürüyoruz. Sonuçta 2022’ye kadar her yıl yüzde 35 büyüme hedefimiz var. 2022 ciro hedefimiz 20 milyon dolar, ihracat ciro hedefimiz ise 12 milyon dolar.
