İntegral Yatırım Araştırma Uzmanı Esra Uzun
Küresel piyasalar merkez bankaları toplantıları, Çin’de Evergrande krizi gibi yoğun gündemin takip edildiği bir Eylül ayını geride bıraktı.
Eylül ayında Avrupa Merkez Bankası (ECB), varlık alımlarının hızının azaltılacağını açıkladı. Çin, Japonya gibi birçok merkez bankası faizleri sabit tutarken küresel tarafta Eylül ayının tartışmasız en önemli odak noktası Fed toplantısıydı. Temmuz ayından bu yana toplantı gerçekleştirmeyen Fed’in Eylül ayındaki toplantısında, varlık alımlarının ne zaman ve ne hızda azaltılacağına yönelik bir sinyal vermesi beklendi. Fed’in karar metninde ekonomide toparlanmanın sürmesi halinde varlık alımlarının azaltılmasının masaya yatırılabileceği ifadesi öne çıktı. Fed Başkanı Powell da, bu yıl varlık alımlarının azaltılmaya başlanmasının uygun olabileceğini yinelerken 2022 ortasında sonlandırılmasının beklendiğini açıkladı. Noktasal grafiğe baktığımızdaysa 18 üyeden 9’u 2022’de faiz artırımı bekliyor. Bu sayı Temmuz ayındaki toplantıda 7’ydi. Fed’de parasal sıkılaşmaya adım adım daha da yaklaşıyoruz diyebiliriz.
Fed toplantısı nispeten piyasalarda belirsizliğin ortadan kalkması ile dengeyi beraberinde getirirken Dolar Endeksi’nin 93 seviyesi üzerinde tutunması emtialar ve özellikle ons altın üzerinde baskıyı diri tutuyor. Gelişmekte olan ülke para birimlerinde de Dolar’a karşı değer kaybı izleniyor.
Merkez bankaları, parasal sıkılaşmanın kapılarını açarak, tarihi yüksek seviyelere ulaşan enflasyonla para ve maliye politikaları eşliğinde mücadele etmeye çalışacak gibi duruyor. Emtia ve gıda fiyatlarındaki yükseliş ivmesinin bir türlü bozulmaması ise merkez bankalarının kontrol edemeyeceği tarafta bulunarak enflasyona dair yukarı yönlü riskleri canlı tutuyor. İşte bu enflasyona dair riskler ons altında satışların baskıyla karşılanmasına neden oluyor.
Öte taraftan Eylül ayının en önemli gelişmelerinden biri Çin emlak devi Evergrande’ın, 300 milyar Dolar değerindeki devasa borcunu ödeyememe ve iflas riskine dair haber akışı oldu. Çin, henüz Evergrande’e doğrudan bir yardımda bulunmazken, yerel hükümetleri şirketin batmasına karşı hazırlıklı olmaları konusunda uyardı. Öte yandan Çin Merkez Bankası piyasaları her zamankinden fazla fonlayarak denge sağlamaya çalışıyor. Bu yazının kaleme alındığı anlarda mevcut gelişmelere baktığımızdaysa şirketin 23 Eylül’de yapması gereken kupon ödemelerinin gerçekleşip gerçekleşmediğine dair bir bilgi bulunmuyor. Evergrande’ın bu devasa borcu ödeyememe riski finansal sistemin bozulacağı endişelerini beraberinde getiriyor. Küresel tarafta risk iştahı üzerinde etkili olan Evergrande gelişmeleri de ons altın tarafında yakından takip ediliyor.
Ekim ayını Fed toplantısı olmadan geçireceğiz. Önümüzdeki süreçte Evergrande ile ilgili haber akışları yakından takip edilecek. Bununla beraber salgın kaynaklı endişelerle projeksiyonların revize edilmesi, Ekim’de de ABD tarafında TÜFE ve istihdam piyasası verilerinin yakından takip edileceğini ortaya koyuyor. Gelecek veriler Fed’in varlık alımlarının azaltılması konusundaki duruşunu etkileyebileceği için Dolar’da ve ons altında da etkisi yakından hissedilebilir. Orta vadede ons altında yükselişlerde 1800 ve 1830 seviyelerini direnç olarak izlerken, 1830 üzerinde kalıcı seyirler oluşmasını beklemiyorum. 1750 altında ise 1730 ve 1700 seviyeleri öne çıkıyor.
Tansiyonun yüksek olduğu Eylül ayında içerideki en önemli gelişme ise TCMB’nin 23 Eylül’deki toplantıda 100 baz puanlık faiz indirimine gitmesi oldu. Başkan Kavcıoğlu’nun para politikasını belirlerken çekirdek enflasyonu esas alacağız açıklamasının ardından faiz indirimi ihtimali gündeme gelse de piyasa genelinde faizlerde indirim beklenmiyordu. Beklentiler, yılın son çeyreğinde enflasyonda düşüş eğilimi görülmesiyle beraber faiz indirimi yapılmasıydı. TCMB sonrası kurda 8.80 üzerine hareketle tarihi zirve seviyeleri görüldü. Böylelikle gram altın, küresel tarafta altın düşerken, kurdaki yükselişle yükseliş eğilimine girdi. Gram altında 500 seviyesi üzerinde 510 ve 520 seviyeleri takip ediliyor. 500 seviyesi altına sarkmalarda ise 490 ve 480 sıralı destekleri karşımıza çıkıyor. Ekim ayında 480-520 bandını gram altında takip ediyor olacağız gibi görünüyor.
